Cyrkularne projekty w Polsce. Poznaj Liderów GOZ VII edycji konkursu Stena Circular Economy Award

W 2023 roku w Polsce, na grupie 400 firm przeprowadzono badanie „Potencjał gospodarki obiegu zamkniętego. Wykorzystanie surowców wtórnych przez przedsiębiorstwa produkcyjne”. Raport z badania, opracowany przez Politykę Insight, na zlecenie Stena Recycling pokazuje, że przedsiębiorcy mają jeszcze wiele do zrobienia w dziedzinie gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ). Stwierdzono, że znaczna większość (78,8%) ankietowanych firm generuje odpady nadające się do recyklingu, ale tylko 37% podejmuje działania związane z ideą gospodarki cyrkularnej. Znacząca liczba (63%) deklaruje brak aktywności w tym obszarze. To wskazuje na duży potencjał redukcji wytwarzanych odpadów, ich ponownego wykorzystania, przetwarzania, odnawiania produktów i odzyskiwania zasobów w procesie produkcji. Większość przedsiębiorstw w Polsce powinno więc rozważyć praktyczne wdrożenie koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego. Jednak wyniki badania wykazują, że obecnie jedynie 11,5% firm inwestuje w rozwiązania z zakresu GOZ, a kolejne 16,7% dopiero ma takie zamiary. 

"Konkurs Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego jest wartościową platformą, gdzie nie tylko nagradzamy firmy za ich zaangażowanie w rozwój gospodarki obiegu zamkniętego, lecz także promujemy ciekawe, nowe na rynku praktyki, które mogą być inspiracją dla innych.  Każdego roku, w ramach naszej inicjatywy, przyjmujemy zgłoszenia konkursowe dotyczące innowacyjnych projektów cyrkularnych. Widzimy w nich ogromny potencjał, jaki drzemie w koncepcji GOZ oraz jej implementacji w projekty biznesowe. Przejście z tradycyjnego modelu gospodarczego na bardziej zrównoważony, cyrkularny, staje się kluczowe dla przyszłości naszej planety, a konkursy takie jak ten niezmiennie wspierają i wzmacniają ten proces” mówi Aleksandra Surdykowska PR & Marketing Manager Stena Recycling Polska 

Konkurs Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego, został zainicjowany w 2017 roku. W tegorocznej, VII edycji konkursu organizatorzy otrzymali aż 63 zgłoszenia w czterech kategoriach: przedsiębiorstwa wdrażające rozwiązania GOZ, przedsiębiorstwa promujące koncepcję gospodarki cyrkularnej, start-upy działające w obszarze GOZ oraz studenci. Ośmioosobowe jury, złożone z ekspertów różnych dziedzin, wyłoniło czterech liderów GOZ oraz przyznało cztery wyróżnienia. 

Liderem GOZ w kategorii przedsiębiorstwa wdrażające rozwiązania GOZ została firma Marbet Wil. Projekt pod tytułem “Innowacyjne i ekologiczne materiały budowlane realizujące założenia gospodarki o obiegu zamkniętym” jest przykładem nowatorskiego myślenia o biznesie w sposób zrównoważony i stosowania zasad GOZ w tworzeniu modelu biznesowego i konkretnego produktu - ekologicznej alternatywy dla tradycyjnych materiałów budowlanych.  

W tej kategorii zostały przyznane jeszcze dwa wyróżnienia. Pierwsze otrzymała firma OTCF, za program cyrkularny polegający na zbiórce ubrań od klientów i wprowadzaniu ich do drugiego obiegu (poprzez czyszczenie, naprawę, upcycling); naprawie ubrań (usługa dostępna dla klientów we wszystkich sklepach 4F w Polsce) oraz produkcji bardziej zrównoważonych nowych ubrań (z certyfikatami). 

Druga z wyróżnionych firm to Spółdzielnia Mleczarska "MLEKPOL" w Grajewie, która opracowała sposób produkcji energii z własnych odpadów w sposób przyjazny dla środowiska.  

Liderem GOZ w kategorii przedsiębiorstwa promujące koncepcję gospodarki cyrkularnej została firma IKEA RETAIL sp. z o.o. - jej projekt: Green Black Friday - "To co dobre, niech się nie kończy" edukuje i promuje GOZ, bezpośrednio trafia do konsumentów, którzy w ten sposób mogą się dowiedzieć jak powinni działać w zgodzie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym. 

By podkreślić znaczenie start – upów w obszarze GOZ, w tym roku wyodrębniono dla nich oddzielną kategorię. Liderem GOZ został start-up Rebread Sp. z o.o., który dostarcza technologie umożliwiające uratowanie niewykorzystanego chleba. Projekt “Bread-based source of alternative proteins” polega  na opracowaniu alternatywnego źródła białka i zawróceniu go do branży piekarniczej, tak aby codzienne produkty tej branży mogły wspierać rewolucję plant-based (żywności opartej na roślinach) i ograniczenie spożycia mięsa. Działania te wpisują się w 9. i 12. SDG.

W tej kategorii jury wyróżniło również firmę Ecopolplast Sp. z o.o, która jest twórcą innowacyjnych technologii oraz producentem Ecoplastomeru,  nowej kategorii produktów - cyrkularnych TPE wykonanych z materiałów w 100% pochodzących z recyklingu, redukujących emisję CO2 o 65% i obniżających koszty produkcji. 

Liderem GOZ w kategorii Student został projekt, którego idea wpisuje się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego poprzez podarowanie przedmiotom drugiego życia. Jest to projekt Aleksandra Ludwińskiego „Szafa miejska” - polega na stworzeniu odpowiednio przystosowanego obiektu przestrzeni publicznej, w której ludzie mogą zostawiać rzeczy, wciąż nadające się do użytku.  

W tej kategorii jury wyróżniło także pomysł „Pokonajmy to razem” Julii Janus na wykorzystania odpadów do stworzenia przedmiotów treningowych.  

Finał VII edycji konkursu Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego odbył się podczas V Międzynarodowego Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2024. Więcej informacji na temat konkursu SCEA oraz nagrodzonych projektów w siedmiu edycjach znajduje się na stronie: Konkurs Stena Circular Economy Awrd - Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego